Bazal metabolizma nedir?
En temel ihtiyaçlarımızdan beslenme ihtiyacımızı giderebilmek için gereken gıda maddelerini hazırlarken hangi miktarda alacağımız çok önemlidir. İhtiyacımızdan az gıda maddesi almamız; yeterince beslenememeye bağlı vücut direncimizde düşkünlük, moralimizin bozulması, vücut sıcaklığımızı kontrol etmekte zorlanma, yara iyileşmesinde gecikme gibi birçok olumsuz durumla karşı karşıya kalmamıza sebep olur. İhtiyacımızdan fazla gıda maddesi almamız ise taşımamız gereken ağırlığın ve hacmin artması, maliyet artışı gibi sorunlara sebep olacaktır. Doğru miktarın belirlenebilmesi için günlük besin ihtiyacımızın hesaplanması önemlidir.
Bazal metabolizma nasıl hesaplanır?
Günlük besin ihtiyacımız, harcayacağımız enerji miktarı değişeceğinden tam ve kesin olarak hesaplanamaz. Ancak gerekli olan en az miktarı hesaplayarak aktiviteye göre ayarlamak doğruluğu arttıracaktır. Vücudumuzun nefes alıp vermek, kan dolaşımını sağlamak, besinleri sindirebilmek, böbrek fonksiyonlarını sağlamak, beyin ve sinir sistemi fonksiyonlarını çalıştırmak için dinlenme halinde harcadığı, temel yaşam fonksiyonları için gerekli olan enerjiyi sağlayan metabolizmaya bazal metabolizma denir. Bu enerjinin miktarı vücut kütlesine, yaşa, cinsiyete, normal zamanda yapılan fiziksel aktivite miktarına, beslenme alışkanlıklarına, genetik yapıya, metabolik hastalıklara, strese bağlı olarak değişebilmekle birlikte ortalama 1000-2500 kalori arasındadır.
Bazal metabolizma hızının kesin ölçümü laboratuvar ortamında yapılabilmektedir. Tam ve kesin değerleri yansıtmasa da kullanılan çeşitli hesaplama yöntemleri ile yaklaşık olarak bazal metabolizma hızını hesaplamak mümkündür. En sık kullanılan hesaplama formülleri şunlardır.
Kadınlar için BMH = 655,1 + (9,56 x kilo) + (1,85 x boy) – (4,68 x yaş)
Erkekler için BMH;66,5 + (13,75 x kilo) + (5,03 x boy) – (6,75 x yaş)
Aşağıdaki hesap makinesinden de pratik şekilde hesaplayabilirsiniz.